Septoplasti ( Kıkırdak Eğriliği Ameliyatı )
Septum Deviasyonu Nedir?
Burun tıkanıklığı toplumda sık görülen bir şikayettir, yaklaşık üç insanda bir kronik burun tıkanıklığı görülmektedir. Nazal septum; her iki burun deliğini birbirinden ayıran ortadaki bölmeye denir. Bu bölme (septum) önde kıkırdak, burnun gerisinde ince bir kemik yapıdan oluşur. Üzerinde mukoza ile örtülüdür. Septumun orta hattan sağa ya da sola eğilmesine septum deviasyonu kısaca deviasyon denir. Aslında erişkinlerin yaklaşık %80 inde az ya da çok deviasyon görülür ancak bunların çoğu şikayet oluşturabilecek seviyede değildir.
Deviasyon Neden Olur?
Deviasyon oluşumunun en önemli sebebi burun travmalarıdır. Bu travmalar anne karnındaki travmalardan, doğum sırası ve sonrasındaki travmaları da içerir. Ancak sıklıkla çocukluk çağındaki küçük veya büyük travmalar neticesinde burun bölmesinin (septumun) farklı büyüme noktaları tetiklenebilir, kıkırdak üretimi artabilir ve büyüme sürdükçe septum kıkırdak ve/veya kemiği eğilmeye başlyabilir. Bazen septum kıkırdağında kırık hattı da oluşabilir. Travmanın şiddetine ve yönüne göre deviasyonun şiddeti, şekli ve yönü değişir. Bu travmalar bazen burnun dış görünüşünü de bozabilir.
Ne gibi Şikayetlere Sebep Olabilir?
- Burun tıkanıklığı, ağzı açık uyuma, horlama; Genellikle deviasyon olan tarafta sabit bir tıkanıklık, diğer tarafta ise burun etinin zaman zaman şişmesine bağlı değişken tıkanıklık gözlenir. Hastalar farkında olmadan genelde deviasyon olan tarafa yatınca daha rahat nefes alırlar. Deviasyonun derecesi değişmese bile verdiği tıkanıklık ve rahatsızlık hissi otuzlu yaşlardan sonra kendini daha fazla hissettirir.
- Ağzı açık uyumaya bağlı olarak özellikle sabahları boğazda kuruma, yapışıklık hissi olur. Uyku kalitesi olumsuz etkilenir ve genellikle dinlenmemiş uyanılır. Ayrıca burundan rahat nefes alamama durumu efor kapasitesini bir miktar düşürür.
- Sık tekrarlayan Üst Solunum Yolu Enfeksiyonu (sinüzit, farenjit vs); Belirgin deviasyonu olan kişiler daha sık üst solunum yolu enfeksiyonu geçirir ve iyileşmeleri de genelde daha uzun sürer.
- Tekrarlayan burun kanaması; Özellikle keskin çıkıntı şeklinde deviasyonu olanlarda çıkıntı olan bölgede mukoza incelir, kurur ve zaman zaman burun kanamasına neden olabilir.• Koku alma güçlüğü; Deviasyon burun içinin üst kısmındaki koku bölgesine koku moleküllerinin ulaşmasını engelleyerek koku alma güçlüğüne sebep olabilir.
- Yüz bölgesinde ağrı; Mukozal temas bölgeleri oluşturarak kontakt baş ağrısına neden olabilir. Bu tür ağrılar genelde yüzün ön bölgesinde ve künt karakterlidir. Çok şiddetli değildir ancak rahatsız edicidir.
- Geniz akıntısı
- Deviasyon doğrudan kalp veya akciğer hastalığına neden olmaz ancak var olan bir hastalığı artırabilir.
Teşhis Nasıl Konulur?
Burun spekulumu denen aletle burun kanatları biraz açılarak burun septumu muayene edilir. Septumun arka kısmı, burun etleri, sinüs kanallarının burun içine açıldığı yerlerin de görülmesi için endoskopik muayene yapılır. Endoskopik muayenede burun endoskopu denen, ucunda minik kamera ve ışık bulunan 2,7 veya 4 mm kalınlığında bir aletle burun içinden muayene yapılır. Her iki muayene yöntemi de ağrısızdır ve kısa sürer. Deviasyon teşhisi için sıklıkla tetkik gerekmez, ancak beraberinde burun etlerinde aşırı büyüme, sinüzit, polip gibi başka burun problemleri de varsa sinüs tomografisi çekilerek burun ve çevresindeki sinüs yapıları detaylı olarak değerlendirilebilir.
Tedavi Nasıl Yapılır?
Septum deviasyonunun tedavisi ameliyattır. Deviasyon ameliyatına “septoplasti” denir. Septoplasti genel anestezi, lokal anestezi veya sedasyon dediğimiz tam uyutulmadan yapılabilir. Önceki yıllarda daha çok lokal anestezi ile yapılırken son yıllarda anestezideki gelişmeler, anestezi uzmanlarının yeterli sayıda ve tecrübede olması, hasta ve cerrahın daha konforlu olmasından dolayı genel anestezi tercih edilmektedir. Ameliyat öncesinde anestezi doktoru muayenesi ve bazı tetkiklerle ameliyata engel veya riskli bir durum olup olmadığı değerlendirilir.
Septoplasti Ameliyat Sonrası
Ameliyat sonrası hafif ağrı olabilir, ancak ağrı kesicilerle kolaylıkla giderilebilir. Sigara içilmesi kesinlikle iyileşmeyi olumsuz etkileyeceğinden yasaktır. Septoplasti ameliyatı burun şeklinde herhangi bir değişikliğe, şişliğe ya da morluğa neden olmaması beklenir. Ameliyat bitiminde burun içine yumuşak silikondan yapılmış esnek tamponlar konulur. Bu tamponların ortası boruludur, kurumuş sümük veya pıhtı ile tıkanmazsa tamponlu iken de burundan nefes alınabilir. Sadece septoplasti yapılmışsa 2-3 gün, beraberinde burun etlerine de (konka cerrahisi) müdahale edilmişse veya burun estetiği ile beraber yapılmışsa 5-7 gün sonra tamponlar çıkarılır. Çıkarma işlemi birkaç saniye sürer ve ağrısızdır. Bazı hastalarda burun mukozası ve septum eriyen dikişlerle birbirine dikilerek tampon olmadan ameliyat yapılabilir. Ancak silikon tamponlar hem kanamayı, hem de ameliyat sonrası burun içinde yapışıklık gelişme riskini azalttığından tercih edilir. Ameliyattan sonra 1-2 gün burunda sızıntı şeklinde kanamalar olabilir, sonraki birkaç gün akıntılar olabilir. Sonrasında 1-2 hafta süren burun içinde kabuklanmalar olur. Bu kabuklar doktorunuzun tavsiye edeceği yöntemler ile yumuşatılarak temizlenebilir. Ameliyat sonrası 7-10 gün istirahat önerilir. Ancak efor gerektirmeyen bir iş yapılacaksa ve ameliyat sonrası herhangi bir olumsuzluk yaşanmadıysa 5. günden sonra çalışabilir, seyahat edilebilir.
Sonuçlarımızı görmek ve incelemek için Instagram adresimize buradan ulaşabilirsiniz.