Septum Deviasyonu (Burun Orta Hat Kemik Eğriliği)
Burun Tıkanıklığı
Burun septumu, burun boşluğunu ortadan ikiye bölen bir duvardır. Septumun ön kısmı kıkırdaktan, arka kısmı ise kemikten oluşmuştur. Normal koşullarda septumun orta hatta bulunması, sağ ve sol burun boşluklarının da eşit genişlikte olması gerekir. Ancak bir çok kişide septum tam olarak orta hatta değildir, hafif eğrilikler vardır. Bu tür hafif eğrilikler herhangi bir şikayete neden olmaz. Septumun tamamı veya bir parçasının belirgin eğri olup orta hattan kayması ve solunumu etkiler duruma gelmesi hastalık olarak tanımlanır. Sıklıkla eğri olan tarafta hava geçişi azalır. Eğrilik bazen S veya C şeklinde olup her iki burunu da tıkayabilir. Deviasyon ne kadar fazlaysa burun tıkanıklığı da o kadar fazla olmaktadır. Tek taraf tıkalı olduğunda diğer taraftan soluk alınabildiği için hastalar genellikle fazla rahatsız olmazlar. Burun içi boru gibi bir boşluk olmayıp her iki tarafta üçer adet konka adı verilen etler de bulunur. Septumdaki eğrilikle birlikte konkalarda büyüme ve şişlik yani hipertrofi olursa burun tıkanıklığı daha belirgin hale gelir.
Septum Deviasyonunun Nedeni Nedir?
Bebekler yapısal olarak septum deviasyonu ile doğabildiği gibi, doğumda bebeğin doğum kanalından geçişi sırasında oluşan travmaylada olabilir. Çocukluk çağındaki çarpmalar, düşmeler, yaralanmalar, o anda şikayet yapmamasına rağmen büyüme çağında septumun kemik ve kıkırdak kısımlarının farklı hızda gelişmesi sonucunda deviasyon oluşturabilir. Genetik olarak da bazı insanlarda erişkin çağda belirginleşen burun şekil farklılıkları ve deviasyonlar vardır.
Septum Deviasyonunun Belirtileri Nelerdir?
Septum deviasyonunun en sık rastlanan belirtisi burundan nefes alma sıkıntısı çekmektir. Tek burun veya iki burunda nefes alma güçlüğü hissedilmesine yol açabilir. Hafif septum deviasyonu bulunan bazı kişilerde belirtiler ancak soğuk algınlıkları sırasında ortaya çıkar. Solunum yolu enfeksiyonunun burun dokularında neden olduğu şişlik, normalde farkına varılamayan hafif dereceli tıkanıklığı belirgin hale getirir. Burun tıkanıklıkları insanın hayat kalitesini ciddi oranda bozmaktadır.
Septum Deviasyonu Şu Sorunlara Neden Olabilir
* Tek veya çift burun tıkanıklığı
* Tekrarlayan burun kanamaları
* Tekrarlayan sinüzit, faranjit, bronşit
* Yüz bölgesinde ağrı, başağrısı, geniz akıntısı
* Ses kalitesinde bozulma, burundan konuşma
* Horlama,
* APNE
* Östaki borusu tıkanıklığı, kulakta sıvı birikimi
Septum Deviasyonu Nasıl Teşhis Edilir?
Septum deviasyonunda tanı burnun endoskopik olarak detaylı muayenesi ile konur. Rinomanometrik ölçümlerle burun solunumu objektif olarak belirlenebilir. Akustik rinometri ile her burun kanalının hacmi darlıkları tespit edilebilir. Beraberinde sinüzit konka şişlikleri ve alerji gibi başka problemler varsa bunlara yönelik filmler, tomografi ve laboratuvar incelemeleri yapılabilir.
Septum Deviasyonu Nasıl Tedavi Edilir?
Burun orta hat kemiği eğriliğinde tek tedavi seçeneği cerrahidir. Septoplasti adı verilen bir ameliyatla burun kemiğindeki eğrilik düzeltilir. Bu ameliyat lokal ve genel anestezi altında uygulanabilir. Sıklıkla hasta konforu için genel anestezi altında yapılmaktadır. Operasyon süresi anestezi haricinde 30-45 dakikadır. Ameliyat kesisi burun içinden yapılır. Burun hava pasajını tıkayan kemikler çıkartılır, kıkırdak eğrilikleri eğer düzeltilebiliyorsa, düzeltilerek yerine konur. Burun etlerinde şişlik varsa aynı operasyon içerisinde düzeltilir. Hava yolu açılır. Burun tamponu ameliyat sonrasında çoğunlukla uygulanmaktadır. Birçok çeşit tampon bu ameliyatlardan sonra kullanılabilmektedir. Fakat çoğunlukla hava kanallı silikon tamponlar son dönemde tercih edilmektedir. Bu tamponlarla hasta hava aldığından ameliyat sonrası dönemi daha rahat geçirmektedir. Silikon olduğundan tamponların alınma aşması da daha rahattır. Bu ameliyat sonucunda burun dış yapısında herhangi bir cilt kesisi yada şekil değişikliği olmamaktadır. Göz altında morluk yada şişlik gözlenmez.
Her Septum Deviasyonu Ameliyatla Düzeltilmeli midir?
Toplumda %80 septum deviasyonu izlenmektedir. Sıklıkla başka nedenle yapılan kulak burun boğaz muayenelerinin çoğunda değişik oranlarda septum deviasyonuyla karşılaşmaktayız. ameliyat kararını verirken önemli olan eğriliği görüp tespit etmekten çok hastanın şikayetleridir. Biz görüntüyü değil hastayı tedavi edeceğimizi unutmamak gerekir. Septum deviasyonu klinik şikayet veriyorsa düzeltilmelidir. Yani hastamızda burun tıkanıklığı, kulakta basınç, baş ağrısı, horlama, ağzı açık uyuma gibi şikayetler varsa ve buda kişinin hayat kalitesini düşürüyorsa operasyon planlanır. Bu operasyon sonucunda kişinin hayat kalitesi yükselecektir.
Opt. Dr. Niyazi Altıntoprak sonuçlarını görmek ve incelemek için Instagram adresimize buradan ulaşabilirsiniz.
